Ebru ή ‘’Τέχνη του Συννέφου’’

To Εbru είναι μια αρχαία τεχνική ζωγραφικής όπου το σχέδιο γίνεται στην επιφάνεια του νερού.  Στο νερό βάζουμε μια πηκτική σκόνη για να επιπλέουν τα χρώματα στην επιφάνεια του. Τα χρώματα που χρησιμοποιούμε είναι από ορυκτά γης που φτιάχνουμε εμείς ή ειδικά χρώματα που ανοίγουν στο νερό, ανάλογα με το υλικό που θέλουμε να τυπώσουμε. Ρίχνουμε τα χρώματα με ειδικά πινέλα από κλαδιά τριανταφυλλιάς και τρίχες αλόγων και στη συνέχεια δημιουργούμε τα σχέδια με εργαλεία και χτένες. Τα σχέδια αποτυπώνονται σε διάφορες επιφάνειες όπως ύφασμα, ξύλο, κεραμικά, χαρτί, δέρμα. Η ετυμολογία της λέξης ebru είναι περσική και σημαίνει «μορφή σαν σύννεφο» γι’αυτό και είναι γνωστή ως «τέχνη του συννέφου». Αν και δεν είναι γνωστό από πότε, από ποιον και σε ποια χώρα γεννήθηκε, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι πρόκειται για μια διακοσμητική τέχνη που προέρχεται από τις ανατολικές χώρες.  Οι περισσότεροι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι αυτή η τέχνη αναδύθηκε στη Μπουχάρα τον 15ο αιώνα και μεταφέρθηκε από τον δρόμο του μεταξιού στην Ανατολία. Οι Σαμάνοι που έμεναν στην περιοχή χρησιμοποιούσαν αυτήν την τέχνη για να βλέπουν τα μελλούμενα, μέσα από τα χρώματα στην υδάτινη επιφάνεια. Για πολλούς αιώνες ήταν μια τέχνη κρυμμένη μέσα σε εσώφυλλα βιβλίων, αλλά από τις αρχές του 20ου αιώνα έχουμε μια αναβίωση αυτής της τέχνης. Στην Ευρώπη έγινε γνωστή ως marbling art. Με επίκεντρο την Τουρκία, όπου άνθισε ξανά αυτή η αρχαία τέχνη, σιγά σιγά κάποιοι καλλιτέχνες άρχισαν να βρίσκουν και να εξελίσσουν νέες μορφές και τεχνικές. Σήμερα το ebru ή marbling το συναντάμε από τον χώρο της μόδας μέχρι σε visual arts. 

about ebru
about suminagashi

Suminagashi, ή “Το Μελάνι που Επιπλέει”

Τo suminagashi ή αλλιως «το μελάνι που επιπλέει»  είναι η παραδοσιακή ιαπωνική εκδοχή του marbling που έχει ακόμα πιο αρχαία ιστορία, οι ρίζες του βρίσκονται στον 12ο αιώνα.  Το εξασκούσαν οι ιερείς Σίντο, ρίχνοντας σταγόνες από μαύρο μελάνι στο νερό και το τύπωναν σε λευκό ριζόχαρτο για να προβλέψουν τα μελλούμενα, όπως έκαναν αργότερα και οι Σαμάνοι με την τέχνη του ebru.

Στην τεχνική του suminagashi χρησιμοποιούμε καθαρό νερό. Ρίχνουμε απαλά το μελάνι με ιαπωνικά πινέλα ή ξύλινα στικς δημιουργώντας ομόκεντρους κύκλους και με διάφορα τεχνάσματα το απλώνουμε σε όλη την επιφάνεια του νερού. Επειδή η βάση μας είναι καθαρό νερό, έχουμε πολύ μικρότερο έλεγχο στη δημιουργία μοτίβων σε σχέση με το ebru (marbling). Τα σχέδια που δημιουργούνται είναι οργανικά και γεμάτα ροή. Στο ebru από την άλλη έχουμε αρκετά μεγάλο έλεγχο στη δημιουργία των σχεδίων μας, αλλά πάντα υπάρχει το στοιχείο του αιφνιδιασμού, ο καμβάς μας είναι πάντα ρευστός.

Και οι δύο αυτές τέχνες του νερού, θεωρούνται διαλογιστικές μορφές τέχνης με μια βαθιά φιλοσοφία από πίσω. Προσφέρουν έναν μαγικό κόσμο για να ανακαλύψει κάποιος, τόσο αν τις εξασκεί όσο κι αν απλά τις παρατηρεί. Αν κάποιος εστιάσει αρκετά κοντά, θα δει ότι τα μοτίβο που δημιουργούνται θυμίζουν σχήματα από τη φύση, όπως σύννεφα, κύματα, το εσωτερικό ενός δέντρου, την αμμώδη έρημο, τις σπείρες από τους γαλαξίες, αλλά και κύτταρα ζωντανών οργανισμών. Δημιουργούν ένα σύμπαν και μας παρουσιάζουν το μυστήριο που συντελείται από τον συνδυασμό του μικρόκοσμου και του μακρόκοσμου.